Körebe, saklambaç, ip atlama, köşe kapmaca ve diğer birçok sokak oyunu çocukların gelişimi üzerinde doğrudan etkiye sahip. Gelişen yaşam koşulları ile birlikte unutulmaya yüz tutmuş geleneksel çocuk oyunlarını sizin için derledik, ne dersiniz belki çocuğunuzun uygun koşullar sağlandığında hala oynamak için fırsatı vardır…
Geleneksel Çocuk Oyunları Nelerdir?
Modern çağ, yaşam ve çalışma koşullarımızı etkilerken aynı zamanda çocukların oyun şekillerini de değiştirdi. Geçmiş yıllarda sokaklarda doyasıya koşup zıplayan, birbirleriyle oyunlar oynayan çocuklar yerlerini artık evlerinde saatlerce bilgisayar ya da tablet karşısında vakit geçiren çocuklara bıraktı. Birçok eğitimci ve pedagojik uzman geleneksel olarak tanımlanan oyunların çocukların fiziksel ve kişisel gelişimleri üzerinde birçok olumlu etkiye sahip olduğunda hem fikirler.
Geleneksel çocuk oyunlarının tanımına bakacak olursak, halk kültürü içinde kendine yer bulmuş ve kendine has özelliklere sahip olan; eğlence imkanının daha kısıtlı olduğu dönemlerde topluca oynanan içinde zeka ve hareket barındıran etkinlikler diyebiliriz. Geleneksel çocuk oyunları oldukça fazla çeşide sahip, bir kısmı yalnızca birkaç küçük taşla oynanabilirken bir kısmı için de yalnızca birkaç çocuğun bir arada olması yeterli.
İçinde dolu dolu eğlence barındıran geleneksel çocuk oyunlarını sıralayacak olursak, aç kapıyı bezirgan başı, ateşim oyunu, saklambaç, beştaş, birdir bir, bom, çelik çomak, dokuz taş, deve cüce oyunu, elim sende, ip atlama, istop, isim şehir bitki oyunu, kelime oyunu, kutu kutu pense, körebe, köşe kapmaca, menekşe oyunu, ortada sıçan, on iki taş, yağ satarım bal satarım, yakan topu gösterebiliriz.
Mendil Kapmaca Nasıl Oynanır?
Çocukların oynamaktan en keyif aldığı geleneksel çocuk oyunlarından birisi mendil kapmacadır. Bolca hareket içeren bu oyun iki grup halinde oynanır. Ortaya bir mendil bırakılır ve gruplar eşit uzaklıkta ikiye ayrılırlar. Oyunu yöneten yani ebe olan kişinin işareti ile gruplar mendili en önce kapmaya çalışıp, eşlerine götürmeye çalışırlar. Eğer mendili kapan eşine zamanında yetiştiremezse diğer gruptaki oyuncu tarafından mendille sırtına vurulur ve karşı grubun oyuncusu olur. Yenen grup, yenilen grup oyuncularının sırtına binerek önceden belirlenen yerde tur atar.
Kutu Kutu Pense Nasıl Oynanır?
Tekerlemeli geleneksel oyun çeşitlerinden birisi olan kutu kutu pense oyunu, istenildiği kadar kişi ile oynanabilir. Herhangi bir malzemeye gerek olmayan oyunda oyuncular el ele tutuşarak daire olurlar ve melodisi ile “Kutu kutu pense / Elmamı yense / Arkadaşım -bir isim- / Arkasını dönse” tekerlemesini söylerler. İsmi söylenen oyuncu arkasını döner. Sırayla herkes arkasına döndükten sonra çocuklar aynı tekerlemeyi söyleyerek önlerine dönerler.
Körebe Nasıl Oynanır?
Oyunun bir diğer ismi göz bağlama oyunudur. Körebe, gözleri bağlı olan ebe oyuncunun, oyunculardan bir diğerini yakalaması ile oynanan çok keyifli bir geleneksel çocuk oyunudur. Yakalanan oyuncu, bir sonraki oyunun yeni ebesi olur.
İstop Nasıl Oynanır?
Eğlence dolu istop oyunu, isminin de çağrışımda bulunduğu gibi bir top oyunudur. Oyuncular arasından seçilen ebe oyuncu, topu havaya fırlatır ve o esnada oyunculardan birinin ismini söyler. İsmi söylenen oyuncu topu yere düşmeden yakalamaya çalışırken diğer oyuncular da toptan uzağa doğru gitmeye çalışırlar. Eğer oyuncu topu yere düşmeden yakalamayı başarırsa ‘İSTOP’ diye bağırır. O anda tüm oyuncular olduğu yerde durmak zorundalardır. Topu yakalayan oyuncu topu havaya fırlatır ve tekrar bir oyuncunun isini söyler. İsmi çağrılan oyuncu topu yere düşmeden yakalamayı başaramazsa da topu yakaladığı yerde ‘İSTOP’ diye bağırır ve toptan uzaklaşan tüm oyuncular yine dururlar. Ebe oyuncu diğer bir oyuncuyu topla vurmaya çalışır. Oyuncu vurulmamak için yerinde sıçrayabilir ya da eğilebilir ancak yerini değiştiremez. Üzerine top gelen oyuncu isterse topu yakalayabilir de ancak bu kez ona top atan oyuncuyu vurmak zorundadır. Oyuncu topu tutamaz ve vurulursa yeni ebe o kişidir. Top atıldığında oyuncuya isabet etmezse topu atan oyuncuya ceza verilir.
