İşaret Dili Sözlüğü Nedir?
İşaret Dili Nedir?
İşaret sözlüğünü anlamadan önce işaret dilinin ne olduğunu biraz anlamaya çalışalım.
İşaret dili; işitme konusunda engeli olan insanların iletişim kurabilmesine yarayan ve içerisinde özel geliştirilmiş görsel ifade yöntemleri barındıran, fiziksel hareketlerin de kullanıldığı bir dildir. Bu dilde görsel ifadeleri barındıran fiziksel hareketler önemli bir yer kaplıyor ve eller, jestler ve mimikler kullanılıyor.
1700’lerin başında, Massachusetts’teki Martha’s Vineyard’da kalabalık bir işitme engelli nüfusu vardı. Buradaki topluluk, sağır ve işiten sakinler arasındaki iletişim engelini ortadan kaldırmaya yardımcı olmak için yeni bir işaret dili oluşturdu ve öğrendi.
Dünyada 20 milyon kadar işaret dili olduğu tahmin ediliyor ve işaret dili de sözlü dillerde olduğu gibi ülkelere göre farklılık gösteriyor. Hatta sözlü olarak aynı dili kullanan ülkelerde bile işaret dili farklılaşabiliyor. Türkiye’de bildiğiniz gibi Türk İşaret Dili kullanılıyor ve bu dil de kendine özgü farklılıklar barındırıyor. Örneğin; Türk İşaret Dili’nde çift el kullanılırken diğer bazı ülkelerin işaret dillerinde tek el kullanılıyor ve içerisinde 1500’den fazla kelime barındırıyor.
Türk İşaret Dili’nin Osmanlı Dönemi’ne dayanan uzun bir geçmişi olduğu biliniyor ve uzun süredir kullanılıyor. Hatta Fatih Sultan Mehmet’in ve Kanuni Sultan Süleyman’ın konuşma yaparken çoğu zaman yanlarında işaret dilini çevirebilen birini bulundurduğu kayıtlarda geçiyor.
2005 senesinde kabul edilen bir kanunla Türk İşaret Dili resmi olarak da kabul ediliyor.
İşaret Dili Öğrenmek İçin Nerelere Başvurulmalı?
Türkiye’de 2010’da yapılan bir çalışmaya göre yaklaşık 3 milyon işitme engelli kişi bulunuyor.
Hem insanlarla daha iyi iletişim kurabilmek hem de bu konuda içinde fayda da barındıran bir meslek sahibi olabilmek adına insanlar işitme engeli olsun olmasın bu dili öğrenmek isteyebiliyor.
İşaret dilini öğrenmek isteyenler 120 saatlik Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika programlarına katılabilirler. Tercüman olmak isteyenlerinse 200 saatlik özel tercümanlık eğitimini de almaları gerekiyor. Bunlar dışında derneklere ve özel kurumlara başvurabilir, çeşitli üniversitelerin kurslarından da faydalanabilirsiniz. Bunlara ek olarak bir işaret dili sözlüğü de edinebilirsiniz.
İşaret Dili Sözlüğü Ne İşe Yarar?
Günlük hayatta bireyin kendisini ifade etmeye yarayan sözcükler, harfler, rakamlar, şehirler duygular ve renkler gibi birçok kavrama özel işaretleri bünyesinde barındırıyor ve tüm bunlar bir sözlük yapısında toplanarak bu dili konuşmak ve anlamak isteyen insanlara kılavuzluk ediyor.
İşaret dili sözlüğü, tercümanlara, sağırların öğretmenlerine, sağır çocukların ailelerine vb. fayda sağlıyor ve ayrıca sağır yetişkinlerin dil öğrenmesine yardımcı oluyor. İnsanlar arasında bağ kurmaya yardımcı oluyor.
İşaret Dili ve İşaret Dili Sözlüğü Nasıl Çalışır?
- İşaret dili görsel bir dildir. Sözlüğü de görsel ifadelerden yola çıkarak hazırlanmıştır.
- İşaret dili de sözlü diller gibi ülkelere göre farklılık gösterir. Hatta aynı dili konuşan ülkeler bile farklı işaret dilleri kullanabilir.
- İşaret dilinde ve sözlüğünde her işaret sözlü olarak bilinen bir kelimeyi referans göstermeyebilir, aksine bir konsepti ifade eder.
- Sadece el işaretlerinden oluşmaz, vücut dili ve mimikler de anlatılanı desteklemede oldukça önemlidir.
- İşaret dilinin kendi gramer yapısı vardır. Sözlüklerde bunlara da yer verilir.
Neden İşaret Dili Öğrenmeliyiz?
- İşaret dili sayesinde kültürel ilişkiler toplumun tüm kesimleri arasında gelişir. Kültür yayılır.
- İşitme engellilerin de toplumda eşit yer bulabilmesi için önemlidir.
- İşaret dili eğitmenliğ ya da tercümanlığı meslek olarak değerlendirilebilir ve insanlığa faydalı bir iş yapmış olursunuz.
2015’te Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Türk İşaret Dili Sözlüğünü buradan inceleyebilirsiniz: https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/duyurular/1.pdf
FundoMundo’da gerçekleşen işaret dili eğitimleriyle çocuğunuzun erken yaşta bu dili öğrenmesine vesile olabilirsiniz. https://www.fundomundo.com/
