En hayati organımız kalbimiz hakkında daha çok bilgi edinmeye ne dersiniz? Sizin için hazırladığımız içeriğimizde kalbimiz nasıl çalışır, vücudumuzdaki işlevi nedir, çalışma sistemi nasıldır ve daha birçok soruyu yanıtladık.
Kalbimiz Nasıl Çalışır?
Kalp, vücuda pompaladığı temiz kanı gönderir ardından kullanılan temiz kanı geri alır. Temizlenmesi için akciğere gönderir, geri alır ve tekrar vücuda gönderir. Kalbin temel görevi kan pompalamaktır; bu nedenle de kas dokuya sahiptir. Kanın akciğerlere gidiş gelişi pulmoner dolaşm yani küçük dolaşım; ardından vücuda dağılması ile sistematik kan dolaşımı yani büyük dolaşım gerçekleşir. Atardamarlar sayesinde kan kalpten organlara taşınırken toplardamarlar ile de geri toplanır.
Kalbimizin Vücudumuzdaki İşlevi Nedir?
Kan, vücudumuz için gerekli besin maddelerini ve oksijeni sağlar. Kalp ise kanı dolaşım sistemimiz içinde hareket ettiren, kas grubundan oluşan bir pompadır. Kalbimiz, göğsümüzün ortasında göğüs kemiğinin hemen altında yer alır. Bu organın dış yüzü perikard denilen bir zar ile kaplıdır. Bu zar ile kalp arasında kalbin çalışırken rahat hareket edebilmesi için az bir miktarda kayganlaştırıcı sıvı bulunur. Bir pompa sistemi gibi çalışan kalp, kanı toplardamarlar ile vücuttan toplar ardından oksijenlenmesi için akciğere yollar oksijenden zenginleşmiş olan kan yeniden vücuda pompalanıyor.
Kalbin Çalışma Sistemi Nasıldır?
Hayati organımız kalp, dört odacıktan oluşuyor. Kalbin kapakları tıpkı tek yöne açılan kapılar gibidir, kanın dört odacıkta akışını sürekli kontrol ederler. Dolaşım, vücuttan gelen kanın sağ kulakçığa girmesi ile başlar ve sağ alt bölüme geçmesi ile devam ediyor. Pulmoner kapaktan geçerek pulmoner arter ile akciğerlere gidiyor. Kanın akciğerde oksijenlenmesi ile sol ve sağ pulmoner venler’den sol kulakçığa giriyor. Mitral kapağı geçerek sol karıncığa geçiyor. Sol alt bölüm yani sol ventrikülün güçlü kasları kasıldığında oksijen bakımından zengin olan kan, aort kapağından geçerek aort ismi verilen ana atar damar ve dalları ile dağılarak vücudumuzun ihtiyaçlarını karşılıyor.
Güçlü kalbimizin bir dakika içinde yaklaşık 5.5 litre kan pompaladığını biliyor musunuz? Bu da günde 8 ton, yıla 3000 ton, 80 yılda ise 240.000 ton kan anlamına geliyor.
Kalp Kapakları
Akciğer atardamarı girişinde bulunan kapakçıklar ile aort kapakçığı birbirine benzer yapıdadır. Kapakçıklar kanın akış yönüne göre açılma yapar ve sonrasında eski haline dönerek kanın tekrar geri akmasını engellemek için düzelir. Kalp kapakçıklarını üzeri sarı ve beyaz renkte çizgili zarla kaplıdır.
Triküspid kapak ile mitral kapak diğerlerinin aksine görünüş olarak benzerliğe sahip olsa da yapıları farklı ve karmaşıktır. Triküspid kapak isminden de anlaşılacağı gibi üç parçadan, mistral ise iki parçadan meydana gelir. Kapak parçaları içerisinden karıncık çevresine doğru uzanan kaslarda Chordaetendineae ismiyle anılan lifler yer alır. Karıncıkta oluşan her kasılmada karıncık kasları bu lifleri gererek kapanmasını sağlar ve kan kulakçığa geri kaçmaz.
Kalbin Zamanlaması Ne Şekilde Gelişir?
Kalp her vuruşunda iki kulakçık aynı anda kasılır ve karıncıklara kan pompalamaya başlar. Ardından karıncıklarda kasılma yapar. Bunun bir elektriksel zamanlama sistemi ile gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Kalbin sağ kulakçığı üstünde yer alan odak noktası sino-atrial düğümdür ve kalbin çalışmasını denetleyen kilit kısımdır. Bu kısımdan elektriksel uyarı yayılarak, kulakçıkların kasılmasına olanak sağlar. Karıncıklar ve kulakçıkların birleşme noktalarında ise atrioventriküler düğüm bulunur. Kasılma uyarısının gelmesi bu kısımda minik bir miktar gecikmeye neden olur; bunun ismi his demetidir.
Fundomundo’da yer alan Deneylerle Öğreniyoruz: Kalbimiz Nasıl Çalışır? dersinde keşifçi minikler kalbin nasıl çalıştığını eğlenceli bir deney ile öğreniyorlar. Online eğitim platformu Fundomundo’da Çocuklar İçin Bilim Dersleri kategorisinde birçok çocuklar için deneyler dersleri temalı atölyeler yer alıyor.
